В Ташкенте в Международном бизнес-центре прошло шестнадцатое заседание Межправительственной комиссии по экономическому сотрудничеству между Республикой Узбекистан и Российской Федерацией в рамках пребывания в нашей стране делегации во главе с заместителем Председателя Правительства РФ Дмитрием Козаком.

Указом Президента «О повышении размеров заработной платы, пенсий, стипендий и пособий» (от 21.11.2014 г. N УП-4672) с 15 декабря 2014 года установлен минимальный размер заработной платы 118 400 сумов в месяц. В связи с повышением МРЗП не с начала месяца у бухгалтеров возникают вопросы о порядке исчисления налогов и обязательных платежей, расчета надбавок, доплат, компенсационных и других выплат, устанавливаемых исходя из «минималки». Предлагаем вашему вниманию разъяснения по данным вопросам, подготовленные специалистами «Norma Ekspert».

Бизнинг корхонамиз 2014–2016 йилларда тайёр маҳсулот турларини ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш лойиҳалари рўйхатига киритилди. Биз солиқ ва божхона имтиёзларини қўллаш муносабати билан бўшайдиган маблағлардан корхонамиз устав капиталини кўпайтириш, акциядорларга дивидендлар тўлаш ва шуъба корхоналар барпо этиш учун фойдаланишга ҳақлимизми?

Бир неча йилдан бери ғалати тамойил кузатилади: баъзи божхоначилар ўз талаблари билан импортчиларни ҳуқуқбузарликлар қилишга мажбур этадилар. Бу ҳол қандай юз беради? Айтайлик, тадбиркор Хитойда ускуна буюртирди, импорт шартномаси тузди, маблағ ўтказди. Юк ёпиқ контейнерда тегишли ҳужжатлар билан келтирилади, уларда ускунанинг номи, сони ва нархи кўрсатилган. Божхона пости инспектори контейнерни очмасдан, товарларни кўздан кечирмай, ўлчамай, фақат илова қилинган ҳужжатларга асосланиб импортчини декларация топширишга мажбур қилади.

МЧЖ шаклидаги ХИИК таркибидан чиқаётганда хорижий иштирокчига солиқ солиш масалалари.

АВни ўз вақтида таъмирлаш ва, тегишинча, таъмирлаш барча турлари бўйича харажатларни тўғри ҳисобга олиш лозим. Бугунги кунда бу ишлаб чиқариш учун ҳам, бухгалтерия ҳисоби учун ҳам долзарб масаладир. АВни таъмирлашларни тўғри ҳисобга олиш бевосита корхонанинг ишлаш салоҳиятига, бажариладиган ишлар ёки ишлаб чиқарилаётган маҳсулот сифатига таъсир кўрсатади.

ЯСТ тўловчиси бўлган ташкилотимиз қарз шартномаси бўйича 1 йилга қайтариладиган қарз берди. Дастлаб уни сўндириш муддати этиб 2012 йилнинг 31 декабри белгиланди. Шартноманинг шартларига кўра қарз олувчи 200 минг сўм фоиз тўлаши керак. Шартномага қўшимча тарзда иккита битим тузилди, улар қарзни сўндириш муддатини 2013 йил 31 декабргача, кейин эса 2014 йил 30 августгача узайтирди. Агар фоизларнинг суммаси қатъий белгиланган бўлса, қандай пайтда қарз берувчи ташкилотда фоизлар ҳисоблаб ёзилади? Қачон фоизлар бўйича қарз муддати ўтган бўлади? Агар фоизлар тўланмаса, қарз берувчи ва қарз олувчида фоизлар бўйича бухгалтерия ҳисоби ва солиқ солиш тартиби қандай?

Хусусий корхона соф фойдани мулкдорга қимматли қоғозлар билан тўлаш ҳуқуқига эгами? Бу ҳолда унда қандай солиқ оқибатлари вужудга келади?

Акциядорлик жамияти буюртмачилар, бош пудратчилар билан шартномалар тузади. Ишларнинг ижрочилари эса бизнинг унитар корхоналаримиздир. Улар юридик шахс мақомига эга ва АЖ уларнинг ягона муассиси ҳисобланади. Мол-мулк уларга хўжалик юритиш ҳуқуқи билан берилган. Агар жамият ўз навбатида солиқни ушлаган ҳолда акциядорларга дивиденд тўласа, унитар корхоналар томонидан АЖнинг ягона муассисига дивиденд тўлаш чоғида солиқ ушланиши керакми? Мазкур ҳолда иккиёқлама солиқ солиш юзага келмайдими?

Акциядорлар йиғилишида 15 млн сўм миқдоридаги соф фойдани ҳақ тўлаш учун кузатув кенгаши ва тафтиш комиссиясига йўналтириш тўғрисида қарор қабул қилинди. Агар акциядорлар ҳақ тўлашга соф фойдани йўналтиришса, ЯИТ бобида эса ҳеч нарсани ҳал этишмаса, бухгалтерия ҳисобида АЖ кузатув кенгашига ҳақни ҳисоблаб ёзиш ва ЯИТни ҳисоблаб ёзишни қандай акс эттириш керак?

Корхона ижарага олган автомобилни хизмат мақсадларида фойдаланган ҳолларда ходимлар ҳисобидан бензин олиш қонунийми? Агар қонуний бўлса, у ҳолда бу харажатлар бухгалтерия ҳисобида қандай акс эттирилади ва бунда қандай ҳужжатлар расмийлаштирилади?

Ташкилотимиз тузилган пудрат шартномалари бўйича ишлаб, бош пудратчи сифатида ҳам, ёрдамчи пудратчи сифатида ҳам бош пудрат хизматлари бўйича даромад ва харажатларга эга. Булар бошқа даромадларга кирадими? Нима фойда солиғига тортилади – бош пудрат хизматлари бўйича олинган барча даромад суммасими ёки бош пудрат хизматлари бўйича даромад билан харажат ўртасидаги фарқми?

Товарлар сотувидан тушган тушумни фирмамизнинг кассасига тўлаб берадиган жисмоний шахсга, хусусан, якка тартибдаги тадбиркорга воситачилик шартномаси асосида товарларни комиссияга берса бўладими?

Одатда у ёки бу ҳолатларда моддий ёрдам штатдаги ходимларга тўланади. Бироқ уни собиқ ходимлар – пенсионерлар ва ўриндошларга ҳам тўлашлари мумкин. Бундай тўловдан қандай солиқлар ва бадалларни ҳисоблаш керак?

Кучли ижтимоий сиёсатни амалга ошириш Президентимиз Ислом Каримов томонидан янги давлат ва жамият қуришда асос қилиб олинган ва амалда ўзини тўла оқлаган тамойиллардан биридир. Унинг моҳияти шундаки, аҳолининг барча, айниқса, ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламлари давлат ва жамиятнинг доимий эътиборида бўлади.