Корхона ҚҚС билан ходимларга совғалар харид қилди. Солиқ ҳисобга олинмади, балки ходимларга берилган совғаларнинг таннархига киритилди.
Ходимларга ва бошқа шахсларга бериладиган совғаларнинг қиймати фойда солиғини ҳисоблашда чегирилмаган, ҚҚС эса совғаларни харид қилиш чоғида ҳисобга киритилмаган бўлса, уларни беришда ҚҚС солинадими?
– Ҳа, ходимларга ва бошқа шахсларга бериладиган совғаларга ҚҚС солинади. Корхона совғаларни харид қилиш чоғида тўланган ҚҚСни ҳисобга олишга ҳақлидир.
Корхона совғалар харид қилиб, улардан ўз эҳтиёжи учун фойдаланмайди. Ҳадя қилишда мулк ҳуқуқи ҳам ўтади, бу эса реализация қилиш деб эътироф этилади (СК 46-м. 2-қ.). Товарни бепул бериш, бундан шундай бериш иқтисодий жиҳатдан ўзини оқлайдиган ҳоллар мустасно, товарларни реализация қилиш бўйича ҚҚС солинадиган айланма ҳисобланади (СК 239-м. 1-қ. 2-б.).
Тегишинча, солиқ солинадиган айланма мақсадида фойдаланиладиган товарларни (сизнинг ҳолатда совғаларни) харид қилиш чоғида корхона бундай товарлар бўйича ҚҚСни ҳисобга олишга ҳақли бўлади. Ҳадя қилишда эса корхона томонидан ҚҚС ҳисобланади ва тўланади.
Корхона товарларни харид қилишда етказиб берувчига тўланган ҚҚСни ҳисобга олмаган ва у совғаларнинг таннархига киритилган бўлса, уларни бериш товарларни (хизматларни) реализация қилиш бўйича ҚҚС солинадиган айланма ҳисобланмайди (СК 239-м. 4-қ. 6-б.).
