Norma.uz
Газета СБХ / 2013 год / № 40 / Солиқ солиш

Каттасини танланг

15 октябрда жисмоний шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўлаш муддати тугайди.

 

Пенсионер аёл Тошкентнинг турли туманларида жойлашган иккита квартирага эга: майдони 50 кв.м бўлган биринчи квартира Чилонзор туманида, иккинчиси эса (мерос қолдирилган) 64 кв.м майдонга эга бўлиб, Миробод туманида жойлашган.

Мазкур квартиралардан мол-мулк солиғи қандай ҳисоб-китоб қилинади ва тўланади?

Мол-мулк солиғи бўйича пенсионерлар учун белгиланган солиқ солинмайдиган энг кам миқдорни қандай қўллаш мумкин?

 

– Сиз мол-мулк солиғи солинадиган иккита объект – иккита квартира мулкдори саналасиз. Солиқ солишнинг бир нечта объектларига доир тўловларни битта жисмоний шахс тўлаган ҳолда солиқ ҳар бир объект бўйича алоҳида тўланади. Пенсионерга мулк ҳуқуқида тегишли бўлган мол-мулкка (хусусан, квартира, турар жой, дала ҳовли ва бошқа қурилмалар) солиқ солинмайдиган майдон - 60 кв.м ўлчами доирасида мол-мулк солиғи солинмайди (Солиқ кодекси 275-моддасининг 5-банди; Президентнинг 25.12.2012 йилдаги ПҚ-1887-сон қарори 18-иловасига изоҳнинг 2-банди). Икки ва ундан ортиқ мол-мулк объектлари бўлганда, мулкдорнинг танловига қараб фақат битта объектга имтиёз қўлланилади, қолганларидан солиқ мол-мулкнинг инвентаризация қийматидан ва белгиланган ставкадан келиб чиқиб тўлиқ суммада тўланади.

Сизнинг ҳолатингизда имтиёз қайси квартирага қўлланилишини танлаш лозим. Агар у майдони 50 кв.м бўлган квартирага қўлланилса, майдони солиқ солинмайдиган энг кам миқдордан камлиги сабабли ундан солиқ тўламайсиз. Агар имтиёз майдони 64 кв.м бўлган квартирага қўлланилса, мол-мулк солиғи суммаси имтиёзни ҳисобга олган ҳолда қуйидаги формула асосида аниқланади:

(Қ умум. – (Қ умум. / S умум.) х 60 кв.м) х М,

бу ерда:

S умум. – мол-мулк эгаллаган майдоннинг умумий ўлчами;

Қ умум. – мол-мулкнинг умумий инвентаризация қиймати;

М – мол-мулк солиғи ставкаси, мол-мулк объекти майдони ва жойлашган жойига қараб аниқланади. Агар солиқ солиш объекти майдони 200 кв.метргача бўлган квартира ҳисобланса, у ҳолда 1,04%лик ставка қўлланилади.

 

Иккала вариантни мисолда кўриб чиқамиз.

 

Пенсионер иккита квартирага эга:

биринчиси – майдони 50 кв.м, инвентаризация қиймати 4 000 минг сўм;

иккинчиси – майдони 64 кв.м, инвентаризация қиймати 5 000 минг сўм.

Инвентаризация қиймати кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни рўйхатдан ўтказувчи орган (Ергео­дезкадастр давлат қўмитаси ёки унинг ҳудудий бўлинмалари) томонидан 1 январь ҳолатига кўра белгиланади. Мисолда у шартли берилган.

Агар имтиёз майдони 50 кв.м бўлган квартирага қўлланилса, йиллик солиқ суммаси майдони 64 кв.м бўлган квартирадангина ҳисобланади ва:

5 000 х 1,04% = 52 минг сўмни ташкил этади.

Имтиёз майдони 64 кв.м бўлган квартирага қўлланилса, ҳар бир квартира бўйича солиқ алоҳида ҳисоб-китоб қилинади.

Майдони 50 кв.м бўлган квартирадан солиқ тўлиқ миқдорда тўланади:

4 000 х 1,04% = 41,6 минг сўм.

Майдони 64 кв.м бўлган квартирадан солиқ солиқ солинмайдиган энг кам миқдорни ҳисобга олган ҳолда белгиланади:

(5 000 – (5 000 / 64 кв.м) х 60 кв.м) х 1,04% = 3,25 минг сўм.

Иккинчи ҳолатда жами йиллик солиқ суммаси қуйидагига тенг бўлади:

41,6 + 3,25 = 44,85 минг сўм.

Мазкур ҳолатда майдони 64 кв.м бўлган квартира бўйича имтиёзни қўллаб, 50 кв.метрлик квартирадан мол-мулк солиғини тўлиқ миқдорда тўлаган фойдали кўринади.

Ҳар бир ҳолатда муайян вариантнинг фойдалилиги квартиралар майдони ва уларнинг инвентаризация қийматига боғлиқ бўлади.

 

Солиқни мол-мулк объекти жойлашган жойдаги ДСИ ҳисоб-китоб қилади. Сиз мол-мулк солиғи бўйича имтиёзни қўллаш учун Тошкент шаҳридаги Чилонзор ёки Миробод туман ДСИга мурожаат қилишингиз лозим. Имтиёзга бўлган ҳуқуқни тасдиқлаш учун пенсия гувоҳномаси тақдим этилади.

Жавобни “Norma Ekspert” мутахассислари тайёрладилар.

 

Прочитано: 2455 раз(а)

В этой теме действует премодерация комментариев.
Вы можете оставить свой комментарий.

info!Оставляя свой комментарий на сайте, Вы соглашаетесь с нашими Правилами их размещения.
Гость_
Антибот:

Если Вы заметили ошибку, выделите фрагмент текста, содержащий ошибку, и нажмите Ctrl+Enter.
Сайт разработан в ООО «NORMA», зарегистрирован в Узбекском агентстве по печати и информации 01.06.2018г.
Регистрационное свидетельство № 0406.
Адрес: Узбекистан, 100105, г. Ташкент, Мирабадский р-н, ул. Таллимаржон, 1/1.
Тел. (998 78) 150-11-72. Call-центр:1172. E-mail: admin@norma.uz
Копирование материалов сайта без согласования с администрацией ресурса запрещено.
© ООО «NORMA», 2007-2024 г. Все права защищены.
18+   Яндекс.Метрика