Боқувчисини йўқотганлик муносабати билан нафақа оила аъзоларининг ишлаш-ишламаслигидан қатъи назар, уларнинг ҳаммасига тўланадими?
Боқувчисини йўқотганлик нафақаси қандай миқдорда тўланади?
– Қонун бўйича давлат пенсияси олиш ҳуқуқига эга бўлмаган шахснинг қарамоғида бўлган оиланинг меҳнатга лаёқатли бўлмаган аъзолари боқувчисини йўқотганлик нафақаси олиш ҳуқуқига эгадирлар (Низомнинг 14-б., ВМнинг 7.04.2011 йилдаги 107-сон қарорига 2-илова).
Боқувчисини йўқотганлик нафақаси вафот этганнинг оила аъзоларига вафот этган фуқаро олган ёки олиш ҳуқуқига эга бўлган нафақага фоиз нисбатида қуйидаги миқдорларда белгиланади:
а) оиланинг уч ва ундан ортиқ меҳнатга лаёқатсиз аъзосига – нафақанинг 100%и;
б) оиланинг меҳнатга лаёқатсиз икки аъзосига – нафақанинг 75%и;
в) оиланинг меҳнатга лаёқатсиз бир аъзосига – нафақанинг 50%и (107-сон Низомнинг 15-б.).
Нафақа олиш ҳуқуқига эга бўлмаган шахс вафот этган тақдирда вафот этганнинг оила аъзоларига нафақа ёшга доир пенсиянинг энг кам миқдоридан келиб чиққан ҳолда Низомнинг 15-бандида назарда тутилган тартибда белгиланади (107-сон Низомнинг 16-б.).
Масалан, вафот этган шахс илгари нафақа олишга ҳақли бўлмаган. Оиланинг икки аъзоси меҳнатга лаёқатсиз – боқиманда ҳисобланади. Мазкур ҳолатда боқувчисини йўқотганлик нафақаси миқдори 385 012,5 сўмга (513 350 х 75 %, бунда 513 350 сўм – ёшга доир энг кам пенсия) тенг бўлади.
Зафаржон Хўжаев, «Norma» МЧЖ эксперти.