Мукофот суммасига солиқ солиш жиҳатлари

Корхонада 3 йил узлуксиз иш стажига эга ва ҳақиқатдаги йиллик иш ҳақи 5 500 000 сўм бўлган ходимга йил якуни бўйича йиллик иш ҳақининг 8% миқдорида мукофот белгиланган. Йил якуни бўйича иш ҳақи суммасидан фоизларда мукофотлаш қандай ҳисоб-китоб қилинади?

– Маълумки, йиллик иш якунлари бўйича мукофот тўлаш корхонадаги мукофотлаш ҳақидаги ички меъёрий ҳужжатларда (мукофотлаш ҳақидаги низом, йиллик иш якунлари бўйича мукофот тўлаш тўғрисидаги махсус низом жамоа шартномаси) мустаҳкамланган бўлиши шарт.

Сизнинг вазиятингизда мукофот суммаси ходимнинг йиллик иш ҳақидан ва мукофотлаш фоизидан келиб чиқиб аниқланади. Тегишинча, йиллик иш якунлари бўйича мукофот суммаси 440 000 сўмни (5 500 000 х 0,08) ташкил этади.

Шуни билингки, Маҳсулот (ишлар, хизматлар)ни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги низомнинг (ВМнинг 5.02.1999 йил 54-сон қарори билан тасдиқланган) 2.3.8.2-бандига мувофиқ, бир йўла тўланадиган мукофотлар, шунингдек, улар бўйича ҳисобланган мажбурий суғурта ажратмаларининг суммалари корхонанинг бошқа операцион харажатлари таркибига киритилади.

Солиқ кодексининг 143-моддаси 5-бандига биноан мукофотлаш тўғрисидаги ички ҳужжатларда кўзда тутилган йил якунидаги ишлар бўйича мукофотлаш суммалари фойда солиғининг ҳисоб-китобида солиқ солинадиган базадан чегирилади.

Йиллик иш якунлари бўйича мукофот суммаси корхонанинг ходими учун даромад ҳисобланади ва унга умумбелгиланган тартибда солиқ солинади (Солиқ кодекси 171-моддасининг биринчи қисми ва 173-моддасининг 1-банди). Фуқаронинг шахсий жамғариб бориладиган пенсия ҳисобварағига мажбурий бадал 1 фоиз миқдорида, ушбу сумманинг қонун ҳужжатларига мувофиқ ҳисоблаб чиқарилган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғининг тегишлича камайтирилган суммаси ҳисобига амалга оширилади. Сизнинг ҳолатингизда операциялар 21-сон БҲМСга асосан қуйидагича ифодаланади: