Қурилиш ташкилоти кейинчалик реализация қилиш мақсадида кўп қаватли бино қурди. Бинода 32 та квартира бўлиб, 12 таси реализация қилинган. Квартираларнинг қолган қисми бўшаб ётибди. Яшовчиларнинг умумий йиғилишида ХУМШ тузилди, раҳбарият сайланди, 2020 йилга устав ва харажатлар сметаси тасдиқланди. ХУМШ реализация қилинмаган квартираларга фойдаланиш ва таъминот бўйича харажатларга доир ҳисобварақ-фактураларни ёзиб беряпти.
1. Мазкур харажатлар фойда солиғини ҳисоблашда чегириладиган харажатлар ҳисобланадими?
2. Қурилиш ташкилоти ўзи қурган бинода ХУМШ муассиси бўлиши мумкинми?
1 Қурувчининг реализация қилинмаган квартиралар учун тўланган фойдаланиш ва таъминот бўйича харажатлари фойда солиғини ҳисоблашда чегириладиган харажатлар ҳисобланади. Бундай харажатлар чегирилмайдиган харажатлар рўйхатига киритилмаган (СКнинг 317-моддаси).
2 Йўқ, қурилиш ташкилоти ХУМШ муассиси бўла олмайди. Ширкат хусусий турар жойлар мулкдорларининг ташаббуси билан ташкил этилади, у нотижорат ташкилоти бўлиб, ўз уставига мувофиқ ўзини ўзи бошқариш асосида фаолият кўрсатади («Хусусий уй-жой мулкдорларининг ширкатлари тўғрисида»ги Қонуннинг 3-моддаси). ХУМШ уй-жой фондини биргаликда бошқариш ва уни сақлаш, асраш ва таъмирлашни, кўп квартирали уйдаги турар жойлар мулкдорларининг умумий мол-мулкидан фойдаланишни таъминлаш учун ташкил этилади (Қонуннинг 4-моддаси).