Сотувчи олди-сотди ёки етказиб бериш шартномалари бўйича товарни бераётганда харидордан муайян ҳужжатлар пакетини тақдим этишни талаб қилади. Бироқ, амалиётнинг кўрсатишича, «зарур» ва «етарли» пакет, сотувчининг фикрича, турли хил тушунчалардир. ТМҚни олувчидан паспорт нусхасини талаб қилиб олиш қонунийми, «Norma» компаниясининг юридик масалалар бўйича экспертлари Альберт САФИН ва адвокат Элеонора МАЗУРОВА шу ҳақда гапириб бердилар:

Йирик компанияда кадрлар бўлими ходими бўлиб ишлайман. Ходимларимиздан бирига виза олиш учун ҳужжатларни тайёрлашда ҳужжатлар таржимаси ва апостиль қўйилиши талаб этилди. Бироқ унинг бувисининг ўлим ҳақидаги гувоҳномасида исм қисқартирилган вариантда (Лена), унинг онасининг туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномасида «онаси» деган устунда эса исм тўлиқ (Елена) ёзилган экан. Бувимнинг ўлим ҳақидаги гувоҳномасига ўзгартиришни қандай киритиш мумкин?

Тақдим этилаётган, шунингдек сўнгги пайтда қабул қилинган бошқа ҳужжатларнинг тўлиқ матни билан «Norma» АҚТ ва nrm.uz сайтида танишиб чиқишингиз мумкин.

Номига автомашинани вақтинча олиб кириш расмийлаштирилган Россия фуқароси ўз меҳнат таътилини Ўзбекистондан ташқарида ўтказмоқчи эди. Таътил муддатлари РФ билан ҳаво йўллари очилгандан кейин белгиланади. Автомобиль вақтинча олиб кириш божхона режимида бўлган тақдирда, ундан бизнинг ҚКдаги бошқа ходимга расмийлаштирилган ишончнома бўйича фойдаланиш мумкинми? Кўпинча компаниянинг иши юзасидан республиканинг минтақаларига чиқишга тўғри келиши сабабли бу ишлаб чиқариш зарурати билан боғлиқдир. Бу масала божхона органи билан қандай ҳал этилади?

Реабилитация бўйича чоралар сифатида 63 ёшлик Ўзбекистон фуқароси – I гуруҳ ногирони Россия ёки Хитойдан нархи 1 530 АҚШ доллари турадиган ногиронларнинг йиғиладиган электрик аравачасини харид қилмоқчи. Солиқлар миқдори ва аравача қийматининг бир қисмини давлат томонидан компенсация қилишдан келиб чиқиб уни Ўзбекистонга етказиб бериш усули (транспорт компанияси ёки жисмоний шахснинг шахсий багажида) танланади. Ногиронлар учун йиғиладиган электрик аравача чегара орқали олиб ўтилганда Ўзбекистон қонунчилигида қандай божхона тўловлари назарда тутилган?

Товарларни олиб келаётганда кўпинча импорт қилувчилар ҳар турли муаммоларга дуч келишади. Шундай муаммолардан энг кўп тарқалгани – декларант юкни божхонада декларациялаётганда маълум қилган Ташқи иқтисодий фаолият товар номенклатураси кодидан божхона органининг норози бўлиши. Божхона хизмати вакиллари билан бўладиган учрашувларда бу саволнинг мунтазам кўтарилиши ҳам бежиз эмас. Тўғри-да, божхона органининг ТИФ ТН кодига рози бўлмаслиги ташқи иқтисодий фаолият иштирокчилари учун жиддий харажатларга олиб келиши мумкин – божхона тўловларини қўшимча тўлаш, маъмурий ундирувлар, қўшимча ҳужжатларни сўраб олиш, транспортнинг туриб қолиши, божхона омборида ҳақ эвазига сақлаш, юкни омборга тушириш бўйича терминал харажатлари ва ҳ.к. ЎзР Божхона брокерлари уюшмасининг раиси Арсен Айрапетьянцнинг фикрича, муаммони оптимал тарзда ҳал қилишнинг йўли божхона органларига товарларни таснифлаш бўйича дастлабки қарорни қабул қилиш тўғрисида сўров билан мурожаат қилишдир. Махсус мухбиримиз билан суҳбатда у мазкур тартиб-таомил ва унинг ТИФ иштирокчилари учун фойдалари хусусида гапириб берди.

Корхоналар тайёр маҳсулот ёки товарларни реализация қилиш чоғида воситачилар билан воситачилик шартномасини тузиб, уларнинг хизматларидан фойдаланишлари мумкин. ҚҚС ва фойда солиғини тўловчиларда товарларнинг воситачилар орқали сотилиши қандай расмийлаштирилади ва ҳисобга олинади? Cаволга «Norma» компанияси эксперти Олег ЦОЙ жавоб берди.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори