05.01.2017
Муҳокамада – божхона қийматини аниқлаш масалалари
Божхона қийматини аниқлаш божхона ишидаги энг мунозарали масалалардан бири ҳисобланади. Уни белгилаш усуллари божхона тўғрисидаги қонун ҳужжатларида тўғридан-тўғри мустаҳкамлаб қўйилган бўлишига қарамай, амалиётда уни қўллаш ташқи савдо операцияси иштирокчиларида ҳам, божхона органларида ҳам кўплаб саволларни туғдиради. Айнан божхона қиймати суд низоларининг энг кенг тарқалган объектига айланиб қолмоқда. далее...»» |
02.10.2017
Муҳокамада – коррупция муаммоси
Бугун тадбиркорлар ўз муаммоларини бемалол айта оладиган минбар бор – виртуал ва халқ қабулхоналари, сайёр қабуллар ечимини кутаётган масалаларни ўртага ташлашнинг энг яхши майдонига айланган. Халқ билан мулоқот тарзида ўтказилаётган бундай тадбирларнинг яна бир афзал томони уларда бир қатор давлат ва жамоат ташкилотлари вакилларининг ҳамкорликда иштирок этаётгани бўлмоқда. далее...»» |
09.11.2015
МЧЖ ихтиёрий тугатилганда
Корхона тугатилаётганда муассисга устав капиталидаги бадални қайтариш бухгалтерия ҳисобида қандай акс эттирилади? ДСИга тақдим этиладиган тугатиш балансида актив ва пассивнинг якунлари ноль даражага келтирилиши керакми? далее...»» |
05.03.2013
МЧЖ МЧЖга қўшилганда монополияга қарши органнинг розилиги шартми?
Жамиятлар таъсисчиларининг қўшма йиғилиши бўлиб ўтди ҳамда қўшиб олаётган жамиятнинг таъсис ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди. Бироқ Инспекция жамиятни қўшиб олиш учун монополияга қарши органнинг розилиги кераклигини таъкидлаб, ҳужжатларни қабул қилишни рад этди. далее...»» |
01.06.2017
МЧЖ оилавий корхонага айланганда
Корхонанинг (МЧЖ) устав фондида 80% ва 20% улушга эга иккита муассиси бор. 20% улушга эга муассис уни иккинчи муассиснинг қариндошига оилавий корхона ташкил этиш учун беряпти (ҳадя шартномасига кўра). Корхонамизнинг асосий фаолият тури макарон маҳсулотларини ишлаб чиқариш ҳисобланади. Молиявий ҳисобот кўрсаткичлари: устав фонди – 6 млн сўм; текинга олинган мол-мулк – 250 млн сўм; жамғарилган зарарлар – 21 млн сўм; жами соф активлар – 235 млн сўм. Текинга олинган мол-мулк учун ягона солиқ тўлови тўланган (бошқа даромад учун бўлганидек). 1. МЧЖ оилавий корхонага ўзгартирилаётганда соф активлар ва устав фонди ўртасидаги фарқ суммасини устав фондини кўпайтиришга йўналтириш мумкинми? 2. Бунда қандай солиқ оқибатлари юзага келади? 3. МЧЖ оилавий корхонага ўзгартирилаётганда қандай ҳисоботларни кимга тақдим этиш зарур? далее...»» |
18.02.2025
МЧЖ тўғрисидаги қонундаги асосий ўзгаришлар
Февраль ойида «Масъулияти чекланган ва қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида»ги Қонунга муҳим ўзгартишлар киритилди (7.02.2025 йилдаги ЎРҚ-1025-сон). Улар 2025 йил 8 майдан кучга киради. Бизнес эътиборга олиши керак бўлган асосий янгиликларни кўриб чиқамиз. далее...»» |
17.09.2020
МЧЖ устав фондини соф активлар қийматигача камайтириш
Умумбелгиланган солиқлар тўлайдиган МЧЖ ўз устав фондини соф активлар қийматигача камайтирди. Бундай камайтириш бухгалтерия ҳисобида қандай акс эттирилади? Банкда қандай солиқ оқибатлари юзага келади? далее...»» |
14.09.2020
МЧЖ устав фондини ўзгартириш тартиби
ҚАНДАЙ ВАЗИЯТЛАРДА МЧЖ УСТАВ ФОНДИ КАМАЙТИРИЛАДИ МЧЖ муассислари устав фондини камайтириш тўғрисида қарор қабул қилишга ҳақлидирлар, айрим ҳолларда бундай қарор қабул қилишлари шарт бўлади («Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида»ги Қонуннинг 19-моддаси). далее...»» |
15.10.2019
МЧЖ фойдасига улушдан воз кечиш
Қўшма корхона (МЧЖ) ташкилий мақомини МЧЖга ўзгартираяпти. Бунда чиқиб кетаётган хорижий муассис устав капиталидаги улушидан корхона фойдасига воз кечаяпти. Унинг устав фондидаги улуши – 190,0 млн сўм ёки 60%. 1.01.2019 йилдаги ҳолатга кўра корхонанинг тақсимланмаган фойдаси 200,0 млн сўмни ташкил этади. Корхона УКдаги воз кечилган улуш суммасидан 12% фойда солиғини, ¬яъни 22,8 млн сўм (190,0 х 12%) тўлайди. Бунда корхонанинг тақсимланмаган фойдасига ҳам солиқ солиниши керакми ёки қолган муассислар кейинчалик уни тақсимлашда дивиденд солиғини (5%) тўлайдиларми? Чиқиб кетаётган муассис ўз улушидан корхона фойдасига воз кечганда ва дивидендларни ҳам олмаганда қандай солиқ оқибатлари юзага келади? далее...»» |
10.05.2017
МЧЖ шаклини ўзгартирганда...
ЁКИ ҚАЙТА ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ СОЛИҚ ОҚИБАТЛАРИ далее...»» |
14.04.2014
МЧЖ: иштирокчи улушининг ҳақиқий ва номинал қийматидаги фарқ масалалари
Жамият иштирокчига унинг улушини талабига кўра номинал қийматда тўлаши мумкинми ёки бунга мажбурми? Иштирокчининг чиқиб кетиши муносабати билан МЧЖ бошқа ваколатли органда рўйхатдан ўтиши керакми? далее...»» |
26.07.2013
МЧЖ: кузатув кенгаши ва тафтиш комиссиясига кимлар лойиқ?
Жамиятда ишловчиларни кам пай улуши бор таъсисчи Кузатув кенгаши ва тафтиш комиссияси таркибига номзод қилиб киритиш мумкинми? далее...»» |
07.04.2014
МЧЖ: фоизлар бўйича қарзлар
Хўжалик юритувчи субъектларнинг мулкдорлари ва менежерлари фоизлар деганда, одатда, кредитлар ёки қарзлар бўйича мажбуриятларни, айрим ҳолларда – шартнома шартларини лозим даражада бажармаганлик учун пеняни тушунадилар. Аслида тўланмаган фоизлар бўйича кредиторлик қарзи (шу жумладан валюта қарзи) кредит битимлари, фоизли қарзлар ҳамда фуқаролик-ҳуқуқий ва хўжалик шартномаларини бажармасликка боғлиқ бўлмаслиги мумкин. У... МЧЖнинг устав фондини кўпайтирганда юзага келиши мумкин. далее...»» |
03.04.2017
МЧЖдаги дивидендлар: тақсимлаш хусусиятлари
Бешта муассиси бўлган масъулияти чекланган жамият (ЯСТ тўловчиси) 2013 йилда барпо этилган. Бугунги кунда тақсимланмаган фойда юзага келди. Муассислардан бири унга тегишли дивидендлар тўланишини талаб қилаяпти, қолган барча муассислар эса, аксинча, фойданинг тақсимланишини рад этиб, уни бошқа корхона устав фондига йўналтирмоқчилар. Агар фойданинг бир қисми муассислардан фақат биттасига тақсимланса (ҳисобланса) ва тўланса, қолган қисми эса бошқа муассислар ўртасида тақсимланмай, бошқа корхона устав фондига киритиш учун жамиятда қолса, корхонада ва бошқа муассисларда қандай солиқ оқибатлари юзага келади? Ушбу операцияни бухгалтерия ҳисобида қандай акс эттириш лозим? далее...»» |
12.10.2016
МЧЖдан чиқиш: чет эллик шахс билан қандай ҳисоб-китоб қилинади
МЧЖ шаклидаги қўшма корхона 2010 йилда таъсис этилган. Хорижий муассис – норезидент (юридик шахс) ўшанда устав фондига 300 минг АҚШ долларига эквивалент суммадаги асосий воситалар, хом ашё материалларини киритган. Бухгалтерия ҳисобида 480,2 млн сўм (ЎзР МБ курсида қайта ҳисоблаганда 1 доллар – 1 600,58 сўм) кирим қилинган. Ҳозир хорижий муассис устав фондидаги ўз улушини валютада олган ҳолда иштирокчилар таркибидан чиқмоқчи. 1. Хорижий муассис муассислар таркибидан чиқаётганда корхона унга қайси суммани тўлаши керак: устав фонди шакллантирилаётган пайтда у киритган 300 минг долларними; ёки МБнинг бугунги кундаги курси бўйича эквивалентда 161,2 минг долларними? Ушбу вазиятга доир биронта меъёрий ҳужжат мавжудми? 2. Ушбу операциялар бўйича қандай бухгалтерия проводкалари амалга оширилади? далее...»» |
31.03.2020
МЧЖнинг чиқиб кетаётган муассисига улушининг ҳақиқий қийматини тўлаш тартиби
Тўлаш тартиби далее...»» |
08.03.2021
МҲХС асосида бухгалтерия ҳисоби: солиқ оқибатлари
«ElectEx» компанияси ДСҚдан МҲХС бўйича бухгалтерия ҳисоби маълумотларини МҲХСга ўтаётган корхоналарга солиқ солиш мақсадлари учун қўллаш тўғрисидаги сўров юзасидан жавоб олди. Компаниянинг экспертлари ДСҚнинг жавобини шарҳлаб беришди. далее...»» |
01.07.2015
МҲХС билан ишлашга тайёрмисиз?
Молиявий ҳисобот халқаро стандартлари қоидаларига асосланиб тузилган ҳисобот борган сари талабгир бўлиб боряпти. Ўзбекистон компанияларининг акциядор ва менежерларини унга ўтиш тўғрисида ўйлашга мажбур этаётган афзалликлари эса оз эмас. далее...»» |
07.07.2015
МҲХС билан ишлашга тайёрмисиз?
Амалиётнинг кўрсатишича, МҲХСни биринчи бор қўллаш трансформация кейинги жараёнининг мунтазам ва такрорланувчи ҳар бир ҳисоб циклига қараганда анчагина мураккабдир. МҲХСга дастлабки ўтиш чоғида тўлиқ ретроспектив ёндашувни (яъни МҲХС мазкур компания томонидан доимо қўлланилгандек) талаб қиладиган 1-МҲХС (IFRS) «МҲХСни дастлабки қўллаш» махсус стандарти қоидаларини қўллаш зарур. далее...»» |
06.01.2025
МҲХС бўйича молиявий ҳисоботни тузиш учун трансформацион моделни қандай тайёрлаш керак
МҲХС бўйича молиявий ҳисоботни қуйидаги йўллар билан тузиш мумкин: ● МҲХС асосида барча операцияларни тўлиқ юритиш ёки БҲМС бўйича тузилган ҳисоботни МҲХС бўйича молиявий ҳисоботга трансформация қилиш. Бунинг учун MS Excel дан фойдаланиш қулай. Агар бирламчи маълумотлар ва ўзгаришлар далее...»» |