Norma.uz
Газета Норма маслахатчи / 2020 год / № 19 / Қонунчиликдаги янгиликлар

Янги ҳужжатларни тақдим этамиз

 

 

Тақдим этилаётган, шунингдек сўнгги пайтда қабул қилинган бошқа ҳужжатларнинг тўлиқ матни билан «Norma» АҚТ ва nrm.uz сайтида танишиб чиқишингиз мумкин.

 

 

Мамлакатимизда картошкачилик кластерлари ва кооперациялари барпо этилади

 

Президентнинг «Республикада картошка етиштиришни кенгайтириш ва уруғчилигини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори (6.05.2020 йилдаги ПҚ-4704-сон) қабул қилинди.  

 

Ҳужжат билан картошкачиликка ихтисослаштириладиган туманларда картошкачилик кластерлари ва кооперацияларини ташкил этиш назарда тутилган.

Қуйидагилар уларнинг асосий йўналишлари ҳисобланади:

  • инновацион ва ресурс тежамкор технологиялар асосида яхлит майдонларда истеъмол ва уруғлик картошка етиштириш ҳамда соҳада қўшилган қиймат занжирини яратиш;
  • уруғлик картошканинг супер элита ва элита авлодларини етиштиришни кенгайтириш, уруғликлар тайёрлаш ҳамда замонавий картошка плантацияларини барпо этиш;
  • истеъмол ва уруғлик картошкага бўлган ички бозор талабини қондириш, шунингдек, унинг экспортини кенгайтириш;
  • картошка экиш учун мўлжалланган экин майдонининг камида 50 фоизида уруғлик картошканинг супер элита ва (ёки) элита авлодларини етиштиришни йўлга қўйиш;
  • уруғлик картошкани сақлаш, саралаш, етказиб бериш ва қайта ишлашни йўлга қўйиш;
  • картошкачилик соҳасига илғор технологиялар, инновацион ечимлар (ноу-хау) ва илм-фан ютуқларини жорий этиш.
  • Қуйидагилар тасдиқланди:
  • Истеъмол ва уруғлик картошка, жумладан, унинг супер элита, элита авлодларини етиштиришга ихтисослаштириладиган туманлар ҳамда ҳудудлар рўйхати;
  • 2020–2021 йилларнинг қиш-баҳор мавсумида аҳолини ва ижтимоий соҳа муассасалари эҳтиёжларини кафолатли таъминлаш мақсадида истеъмол картошкасини захирага жамғариш ҳажмлари.

2020 йил 1 майдан бошлаб картошка етиштирувчи фермер хўжаликлари ва қишлоқ хўжалиги корхоналари, шунингдек, картошкачилик кластерлари ва кооперацияларининг уруғлик картошка харид қилиш харажатларини молиялаштириш учун уларга 12 ой муддатгача тижорат кредитлари ажратилади. Тижорат кредитлари бўйича фоиз ставкасининг бир қисми Тадбиркорлик фаолиятини қўллаб-қувватлаш давлат жамғармаси маблағлари ҳисобидан қопланади.

2023 йил 1 июлгача бўлган муддатга четдан олиб кирилаётган уруғлик картошка божхона божидан озод этилади.

Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳамда Сабзавот, полиз экинлари ва картошкачилик илмий-тадқиқот институтига юклатилган вазифалар белгиланди. Институтга юклатилган вазифаларни хусусий ташаббускорлар иштирокида амалга ошириш ҳуқуқи берилди.

Сабзавот, полиз экинлари ва картошкачилик илмий-тадқиқот институти ҳузурида юридик шахс мақомига эга бўлмаган Илмий изланишлар ва инновацион ишланмаларни молиявий қўллаб-қувватлаш, картошка навлари селекцияси ва уруғчилигини ривожлантириш жамғармаси ташкил этилади. Унинг маблағларини шакллантириш ва сарфлаш тартиби белгиланди.

Ҳудудларда маҳаллий инвесторлар маблағлари ҳамда халқаро молия институтлари ва хорижий ҳукумат молия ташкилотларининг соҳага жалб қилинган кредит маблағлари ҳамда грантлари ҳисобидан ҳудудларда «in vitro» лабораториялари ташкил этилади.

 

Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида (lex.uz) эълон қилинган ва 7.05.2020 йилдан кучга кирди.

 

Элмира Сиразиева.

 

 

Инвестор кафолатларни қўллаш ҳақида хабар бериши лозим

 

«Инвестициялар ва инвестиция фаолияти тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг 19-моддасида белгиланган кафолатларни қўллаш ҳақида хабар бериш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди (ВМнинг 30.04.2020 йилдаги 264-сон қарори).

 

Нима ҳақда сўз бормоқда. Ўзбекистонда қабул қилинаётган кейинги қонун ҳужжатлари инвестиция киритиш шартларини ёмонлаштираётган бўлса, инвесторларга нисбатан 10 йил мобайнида инвестиция қилиш санасида амалда бўлган қонун ҳужжатлари қўлланилади. Қонун ҳужжатларига киритилган ўзгартиришлар давлатимизнинг миллий хавфсизлиги манфаатларини ҳимоя қилиш билан бевосита боғлиқ бўлса, ушбу қоида қўлланилмайди.

Бу қандай тартибда ишлайди. Ушбу вазиятга тушган чет эллик инвестор қуйидаги тегишли ваколатли органларга кафолатларни қўллаш ҳақидаги хабарномани ёзма шаклда юбориши лозим:

  • хизмат кўрсатувчи банкка – қонун ҳужжатларида назарда тутилган ҳоллардан ташқари чет эллик инвесторнинг чет элга ўтказиладиган даромадларини (фойдасини) репатриация қилиш тартиб-таомилини мураккаблаштирадиган ёки унинг миқдорини камайтирадиган қўшимча талаблар жорий этилган тақдирда;
  • юридик шахсларни давлат рўйхатидан ўтказадиган тегишли давлат ташкилотларига – инвестицияларни амалга ошириш ҳажмларига сон жиҳатдан чекловлар ва инвестициялар миқдори бўйича бошқа қўшимча талаблар жорий этилган тақдирда;
  • ТИВ ва (ёки) ИИВга – чет эллик инвесторларнинг визаларини расмийлаштириш ва муддатини узайтиришнинг қўшимча тартиб-таомиллари жорий этилган тақдирда;
  • Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигига – чет эллик инвесторга қонун ҳужжатларида белгиланганга қўшимча кафолатлар ва қўллаб-қувватлаш чоралари берадиган инвестиция шартномаси мавжуд бўлган тақдирда (инвестиция шартномасида кўрсатилган инвестиция киритиш шартлари бўйича).

Хабарнома инвестиция киритиш шартларини ёмонлаштирадиган қонун ҳужжати қабул қилингандан кейин исталган вақтда юборилиши мумкин. Унда инвестор инвестиция киритиш шартлари ёмонлашган деб ҳисоблайдиган ҳолатлар ва кафолат амал қилиш муддати мобайнида ўзи қўллаш ниятида бўлган инвестиция киритиш санасида амал қилган норматив ҳужжат кўрсатилади.

Хабарнома чет эллик инвесторга нисбатан ваколатли орган томонидан инвестиция киритган санада амал қилган қонун ҳужжати қўлланиши учун асос ҳисобланади. У юборилган санасидан қатъи назар, инвестиция киритиш шартларини ёмонлаштирадиган қонун ҳужжати кучга кирган пайтдан бошлаб амал қилади.

Ваколатли орган розилик билдирмаган тақдирда. Хабарномани олган ваколатли орган унга розилик билдирмаслиги ва бундай ҳолатда кафолатлар қўлланишининг қонунийлиги тўғрисидаги юридик хулоса учун Адлия вазирлигига мурожаат қилиши мумкин. Уни тайёрлашга икки ҳафта кетади. Сўнгра чет эллик инвесторга кафолат қўлланиши ноқонунийлиги тўғрисида даъво билдириши мумкин. Буни тасдиқловчи Адлия вазирлигининг хулосаси мавжуд бўлган тақдирда, даъво билдирилганда давлат божи тўланмайди.

 

Бу – муҳим! Ваколатли органнинг Адлия вазирлиги ва судга мурожаат қилиши чет эллик инвесторга нисбатан кафолат қўлланишини тўхтатиб туриш учун асос ҳисобланмайди.

 

 

 

 

Инвестиция шартномаси ҳукумат билан қандай тузилади

 

ВМнинг 264-сон қарори билан Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати билан чет эллик инвестор ўртасида инвестиция шартномаларини тузиш, ўзгартириш киритиш, тугатиш ва амалга ошириш тартиби тўғрисидаги низом қабул қилинди.

 

Ҳукумат билан инвестиция шартномалари, шу жумладан қонун ҳужжатларида белгиланганидан ташқари қўшимча кафолатлар ва қўллаб-қувватлаш чоралари (имтиёзлар ва преференциялар) бериш учун ҳам тузилади. Булар ҳукумат томонидан бериладиган кафолатлар, махсус божхона, солиқ ва тўлов режимлари, лойиҳаларни амалга оширишда кўмаклашиш, инвестиция дастурига киритиш ва бошқалардан иборатдир. Бироқ инвесторга бозорда устун мавқени яратувчи мутлақ ҳуқуқлар берилиши мумкин эмас.

Бунда чет эллик субъектларга кафолатлар ва қўллаб-қувватлаш чоралари:

  • барқарор иқтисодий ўсишни, мамлакат иқтисодиётининг илғор технологик ўзгаришини таъминловчи устувор тармоқларга;
  • республиканинг экспорт салоҳиятини мустаҳкамлаш ва кенгайтиришни, уни жаҳон хўжалик алоқаларига интеграциялашни таъминловчи устувор лойиҳаларга инвестиция киритишда ҳар бир аниқ ҳолатда берилади.

 

Бу – муҳим! Солиқлар, божхона тўловлари ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича қўшимча имтиёзлар чет эллик инвесторлар томонидан ташкил этилган чет эллик инвестициялар иштирокидаги корхоналарга фақат аниқ белгиланган муддатга берилади ва муддатсиз бўлиши мумкин эмас.

 

Инвестиция шартномаси, шунингдек унга ўзгартиришлар ва қўшимчалар ёзма шаклда тузилади. Иккала ҳолатда ҳам тартиб-таомил бир хил бўлади. Шартномани Ҳукумат номидан Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги имзолайди. Бундай шартномани тузиш бўйича таклиф билан ташаббус кўрсатиш чет эллик инвестор томонидан мустақил равишда ёки давлат бошқаруви органлари, хўжалик бирлашмалари, маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органлари ёхуд хўжалик юритувчи субъектлар билан биргаликда белгиланган тартибда амалга оширилади.

Бунинг учун Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги ёки Хорижий инвестицияларни жалб этиш агентлигига қуйидагилар топширилади:

  • инвестиция шартномаси тузишнинг мақсади, инвестиция фаолияти объектига инвестиция киритиш ҳамда инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш юзасидан мавжуд тажрибаси (мавжуд бўлган тақдирда) тўғрисидаги маълумотларни кўрсатган ҳолда ариза;
  • тасдиқланган намунавий шаклдаги инвестиция шартномаси лойиҳаси;
  • ваколатли органларда экспертизадан ўтказилган техник-иқтисодий асослаш (техник-иқтисодий ҳисоблаш) асосида бажарилган лойиҳа бизнес-режаси (зарурат бўлганда).

Адлия вазирлиги, Молия вазирлиги ва Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги, ДБҚ ва ДСҚ томонидан ўз ваколатлари доирасида хулосалар берилади.

Шартнома лойиҳаси ва бошқа материаллар олинган кундан бошлаб 15 кун мобайнида кўриб чиқилади. Қўшимча ўрганиш, текшириш ёки бошқа чора-тадбирлар кўриш талаб этилган ҳолларда, муддат бир ойга узайтирилиши мумкин. Бу ҳақда инвесторга ёзма равишда хабар қилинади.

Барча ваколатли органлар билан келишилганидан сўнг инвестиция шартномаси Вазирлар Маҳкамасига киритилади, у ерда шартнома кўриб чиқилади ва маъқулланади ёки эътирозлар бўлган тақдирда қайта ишлаш учун қайтарилади. Маъқулланган инвестиция шартномаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги томонидан имзоланади, бундан кейин идора шартномани тасдиқлаш тўғрисидаги ҳукумат қарори лойиҳасини тайёрлайди ва Вазирлар Маҳкамасига киритади. Шартнома уни тасдиқлаш тўғрисидаги қарор қабул қилинган санадан бошлаб ёки унда белгиланган муддатда кучга киради.

Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги шартнома бўйича мажбуриятларнинг бажарилиши мониторингини олиб боради. Чет эллик инвестор шартномада белгиланган тартибда ва муддатларда ҳисоботлар тақдим этади.

Қўшимча кафолатлар ва қўллаб-қувватлаш чораларининг (имтиёзлар ва преференцияларнинг) амал қилиш муддати инвестиция шартномасининг амал қилиш муддати тугаши билан тўхтатилади ёки шартномада назарда тутилган тартибда бундай муддат тугашидан аввал тўхтатилиши мумкин.

Юқорида баён этилган тартиб 10 млн АҚШ долларидан кўп бўлмаган эквивалентда чет эл инвестицияси улуши бўлган лойиҳаларни амалга оширишда ҳудудий ҳокимият органлари билан тузиладиган инвестиция шартномаларига татбиқ этилмайди.

 

Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида (lex.uz) эълон қилинган ва 1.05.2020 йилдан кучга кирди.

 

Олег Заманов,

«Norma» МЧЖ эксперти.

 

 

 

 

Электрон пулларни чиқариш ва муомалага киритиш тартиби белгиланди

 

Тасдиқланган қоидалар билан электрон пулларни чиқариш, реализация қилиш, улардан фойдаланиш ва уларни қоплаш механизми белгиланади (АВ томонидан 29.04.2020 йилда 3231-сон билан рўйхатдан ўтказилган). Ҳужжат «Тўловлар ва тўлов тизимлари тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ ишлаб чиқилган.

 

Маълумот учун: электрон пуллар – эмитентнинг электрон шаклда сақланадиган ҳамда электрон пуллар тизимида тўлов воситаси сифатида қабул қилинадиган шартсиз ва чақириб олинмайдиган пул мажбурияти.

 

Электрон пуллар (ЭП) тизимида қуйидагилар иштирок этади:

  • эмитент – Марказий банк ва тижорат банклари;
  • оператор – банк ва (ёки) ЭП тизими ишлашини таъминлайдиган тегишли лицензияга эга бўлган тўлов ташкилотлари;
  • агентлар;
  • ЭП эгалари;
  • банклар, тўлов ташкилотлари, якка тартибдаги тадбиркорлар ва (ёки) эмитент билан шартнома тузган юридик шахслар.

 

Электрон пулларни чиқариш ва реализация қилиш

ЭПни чиқариш ва реализация қилиш банк-эмитент томонидан Марказий банкка тасдиқланган шакл бўйича хабарномани, шунингдек ҳужжатларни юборишдан бошланади. МБ томонидан келиб тушган хабарнома 10 кун мобайнида кўриб чиқилади ва МБ расмий веб-сайтида юритиладиган тегишли Реестрда пул чиқариш бошланган сана ҳақида ёзув қайд этилади.

ЭП чиқариш жисмоний шахслар ёки агентдан қабул қилинган пул маблағлари доирасида, электрон пулларни чиқариш, улардан фойдаланиш ва уларни қоплаш тўғрисидаги шартномага мувофиқ амалга оширилади. Ушбу шартнома асосида ЭП реализация қилиш шартлари белгиланади. Шартнома тузилгунга қадар эмитент ёки оператор жисмоний шахсга қуйидагилар тўғрисида маълумотларни тақдим этиши лозим:

  • эмитентнинг ва операторнинг номи ҳамда жойлашган ери (почта манзили) (тўлов ташкилоти ҳисобланганда – лицензия рақами);
  • ЭПдан фойдаланиш шартлари;
  • ЭП эгасидан воситачилик ҳақини ундириш тартиби ва миқдори;
  • эътирозларни бериш усуллари ва уларни кўриб чиқиш тартиби.

Электрон пуллар жисмоний шахсга ва агентга ҳар бир ЭП эгаси учун шакллантириладиган электрон ҳамёнга ўтказиш орқали реализация қилинади. ЭП сотиб олинганлиги далили қуйидаги маълумотларни ўз ичига олган квитанция ва қоғоз ёки электрон шаклдаги бошқа ҳужжатлар билан тасдиқланади:

  • эмитент ва операторнинг номи;
  • операциянинг амалга оширилган санаси;
  • операциянинг тартиб рақами;
  • электрон пуллар суммаси;
  • электрон пуллар эгасига тегишли электрон ҳамённинг идентификация коди;
  • ундириладиган воситачилик ҳақи миқдори (агар электрон пулларни чиқариш, улардан фойдаланиш ва уларни қоплаш тўғрисидаги шартномада белгиланган бўлса). Шунингдек эмитент томонидан қўшимча белгиланган реквизитлар киритилиши мумкин.

 

Электрон пуллардан фойдаланиш

Электрон пуллар тизими субъектлари – якка тартибдаги тадбиркорлар ва юридик шахслардан товарлар ва хизматларни сотиб олиш учун электрон пуллардан фойдаланилади. Улар учун махсус электрон ҳамёнлар шакллантирилади, уларга реализация қилинган товар ёки кўрсатилган хизматлар учун ЭП қабул қилинади ва кейинчалик эквивалент сумма банк ҳисобварақларига ўтказилади. Юридик шахслар ва ЯТТ электрон ҳамёнларидаги электрон пулларни қайта сотиш тақиқланади.

Электрон пуллар бўйича ҳар қандай операция чек ёки тасдиқловчи ҳужжат билан тасдиқланади. У электрон ҳамён эгасининг мобил алоқа воситаларига смс-хабар ёки электрон почта манзилига хабар тарзида юборилиши шарт. Чекда қуйидагилар кўрсатилади:

  • электрон ҳамённинг идентификация коди;
  • тўловни идентификацияловчи транзакция коди;
  • якка тартибдаги тадбиркор ва юридик шахснинг номи ва СТИРи;
  • чек рақами;
  • тўлов суммаси;
  • операциянинг амалга оширилган санаси ва вақти.

Электрон пуллар банк-эмитент томонидан уларнинг эгаларига нақд пулга алмаштириш ёки нақд пулсиз маблағларни ЭП эгасининг банк ҳисобварағига кирим қилиш орқали қопланади. ЭП қопланганидан кейин муомаладан чиқарилади.

 

Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида (lex.uz) эълон қилинган ва 29.04.2020 йилдан кучга кирди.

 

Ленара Хикматова,

«Norma» МЧЖ эксперти.

Прочитано: 430 раз(а)

В этой теме действует премодерация комментариев.
Вы можете оставить свой комментарий.

info!Оставляя свой комментарий на сайте, Вы соглашаетесь с нашими Правилами их размещения.
Гость_
Антибот:

Если Вы заметили ошибку, выделите фрагмент текста, содержащий ошибку, и нажмите Ctrl+Enter.
Сайт разработан в ООО «NORMA», зарегистрирован в Узбекском агентстве по печати и информации 01.06.2018г.
Регистрационное свидетельство № 0406.
Адрес: Узбекистан, 100105, г. Ташкент, Мирабадский р-н, ул. Таллимаржон, 1/1.
Тел. (998 78) 150-11-72. Call-центр:1172. E-mail: admin@norma.uz
Копирование материалов сайта без согласования с администрацией ресурса запрещено.
© ООО «NORMA», 2007-2025 г. Все права защищены.
18+   Яндекс.Метрика