Ходимлар билан даврий инструктажни ҳар чоракда эмас, балки Меҳнат муҳофазаси бўйича ўқитиш ва билимларни текширишни ташкил этиш тўғрисидаги намунавий низом асосида 6 ойда бир марта ўтказиш мумкинми?
А.Умаров.
– Ишчилар учун, малакаси ва иш стажидан қатъи назар, ишлаган ҳар 6 ойида камида бир марта меҳнат муҳофазаси бўйича инструктаж ўтказилиши зарур (АВ томонидан 14.08.1996 йилда 272-сон билан рўйхатдан ўтказилган Намунавий низомнинг 12-банди).
Бироқ Барча касблардаги ишчилар учун меҳнат муҳофазасига доир намунавий йўриқноманинг (АВ томонидан 7.01.2000 йилда 870-сон билан рўйхатдан ўтказилган Низомга 6-илова) 1-бандига мувофиқ, ишчи учун 3 ойда камида 1 марта меҳнат муҳофазаси ва билимларини текшириш юзасидан такрорий инструктаж ўтказилади.
Кейинги норматив-ҳуқуқий ҳужжат, унга изоҳда кўрсатилганидек, тавсия тусига эга бўлгани сабабли даврий инструктаж 6 ойда камида 1 марта албатта ўтказилиши шарт деб ҳисоблаймиз.
Меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларининг бузилиши ЭКИҲнинг 2 бараваридан 5 бараваригача жарима солишга сабаб бўлади. Агар вояга етмаган шахслар билан инструктаж ўтказилмаган бўлса, жарима миқдори ЭКИҲнинг 5 бараваридан 10 бараваригача миқдорни ташкил этади (МЖТКнинг 49-моддаси).
Бундан ташқари, иш берувчи ходимга унинг меҳнат вазифаларини бажариш билан боғлиқ ҳолда жароҳатланиши, касб касалликларига чалиниши ёки саломатликнинг бошқа хил шикастланиши туфайли етказилган зарарни тўлайди (Қоидалар, ВМнинг 11.02.2005 йилдаги 60-сон қарорига 1-илова). Меҳнатни муҳофаза қилиш қоидаларига риоя этилиши учун масъул бўлган шахс ЖКнинг 257-моддасига мувофиқ жиноий жавобгарликка тортилиши мумкин.
Эркин Ҳосилов, «Norma Online» эксперти.