Кўпчилик тадбиркорларда бизнесни йўлга қўйиш босқичида офис учун жойни расмийлаштириш билан боғлиқ саволлар юзага келади. Мисол учун, хусусий корхона офиси турар жойда жойлашиши мумкинми ёки алоҳида – нотурар жойни ижарага олиш шартми? Муассис фирма фойдаланиши учун ўз кўчмас мулкини тақдим этса, бу қандай расмийлаштирилади? Бунда қандай солиқ оқибатлари юзага келади? Саволларга «Norma» компанияси экспертлари Олег ЗАМАНОВ ва Ольга БУСАРОВА жавоб бердилар.

Божхоначилар амалга оширган божхона қийматига тузатиш киритилганлиги сабабли қўшимча тўловлар тўлашга зарурат туғилди. Декларациялаш вақтида тўловларни белгилаш масаласида муаммо йўқдек туюлганди. Божхона хизматининг қайта ҳисоб-китоб қилишга ҳақи борми?

Юк бевосита импорт қилувчининг ҳудудида турган тақдирда карантин чекловлари даврида божхона ходимларининг иш графигидан ташқари божхона расмийлаштирувини ўтказиш учун жойларга чиқиш амалиёти сақлаб қолинганми? Агар сақланган бўлса, бундай турдаги хизмат учун қанча ҳақ тўланади? Кўрсатилган яна қандай хизматлар учун божхона йиғими тўлаш керак бўлади?

Электрон божхона расмийлаштируви ахборот тизимида БЮДдаги ахборотнинг «Ягона ойна» божхона ахборот тизимида мавжуд бўлган ахборотга мувофиқ келишига янги текширувлар амалга киритилди:

Мамлакатимиз тадбиркорлари ва ташқи иқтисодий фаолият иштирокчиларига қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини экспорт қилишда кенг имконият ва қулайликлар яратилмоқда. Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари томонидан етиштирилаётган мева-сабзавот маҳсулотларига хориж давлатларида талаб юқори.

Корхона бошқа юридик шахснинг устав фондидаги улушини реализация қиляпти. ҚҚСни ҳисобга олишнинг мутаносиб усулидан фойдаланилади. Бу ҚҚС бўйича ҳисоботда қандай акс эттирилади?

Ташкилотимиз қурилиш-монтаж ишларининг бош пудратчиси ҳисобланади. Объектда ишлаб чиқаришда авария юз берган, унинг оқибатида жабрланганлар ҳам бор. Буюртмачи битим баённомаси бўйича бир вақтнинг ўзида муайян суммани қоплаган. Ишлаб чиқаришдаги авария оқибатида шикастланган ходимларга тўлов тўлаш ва оқибатларни бартараф этиш учун буюртмачи томонидан қопланадиган сумма қандай бухгалтерия проводкалари билан расмийлаштирилади?

Ходим 3.02.2020 йилда ишга қабул қилинган, 30.07.2020 йилда ишдан бўшаган. Таътилга чиқмаган. 24 кунлик йиллик таътил белгиланган. Маош – 1 000 000 сўм. Ойлар бўйича мукофотлар: февралда – 500 000 сўм, мартда – 600 000 сўм, апрелда – 700 000 сўм, майда – 800 000 сўм, июнда – 900 000 сўм ва июлда – 1 000 000 сўм. Ҳисоб-китобни 30 июлда амалга оширамиз. Ходим тўлиқ 5 ой ва олтинчи ойда 15 календарь кундан ортиқ ишлаганлиги сабабли у 6 ой ишлаган деб ҳисоблаймиз. Фойдаланилмаган таътил учун компенсация 12 кун (24 / 12 х 6) учун тўланади. Тарифдан ошиқча белгиланган иш ҳақи неча ой учун ҳисобланади?

Ишлаб чиқариш корхонаси (МЧЖ, ҚҚС тўловчиси) реклама маҳсулотини тайёрлайди ва буюртмачининг республика шаҳарларидаги объектларида монтаж қилади. Ўз юк машинаси йўқ. Тайёрланган ҳажмдор конструкцияларни олисдаги ўрнатиш жойларига етказиб бериш мақсадида муассиснинг шахсий юк автомобилидан бирйўла 10 кун фойдаланмоқчимиз. Муассис билан унинг юк автомобилидан фойдаланиш учун 10 кунга қарз шартномаси расмийлаштирилганда ёки муассис билан 10 кунга юк автомобилини ижарага олиш шартномаси тузилганда ушбу шартномаларни ДЙҲХХ органларида ёки нотариатда рўйхатдан ўтказиш лозимми? Ушбу шартномалар муддати қисқалиги сабабли тегишли органларда ҳисобга қўйилмаса, корхона фойдаланилган ЁММ қийматини солиқ оқибатларисиз хизмат сафарлари харажатларига ҳисобдан чиқариши мумкинми?

Балансимизда ҳисобда турган, Жиззах вилоятида жойлашган ҳудудни бошқа МЧЖнинг устав фондига бинолари ва туташ ерлари билан бермоқчимиз. Ҳудуд УФга берилганидан кейин мол-мулк ва ер солиқларини тўлаш мажбурияти кимда бўлади?

Умумбелгиланган солиқларни тўловчи корхона тўлиқ амортизацияланган бинони бошқа корхонанинг устав фондига улуш сифатида бермоқчи. Бундай бериш қандай солиқ оқибатларига олиб келиши мумкин?

Қишлоқ жойдаги томорқа ери бўлган турар жой жисмоний шахсга тегишли. Уйда ҳеч ким яшамайди. Уй эгаси уни, уйга қараб туриш, зарур жорий таъмирлашни амалга ошириш ҳамда коммунал хизматлар ҳақини ва бошқа тўловларни, солиқларни тўлаш шарти билан бошқа жисмоний шахсга текин фойдаланиш учун бермоқчи. Бунда қандай солиқ оқибатлари юзага келади?

Корхона мол-мулк мажмуаси сифатида реализация қилинмоқда. Мазкур ҳолатда ҚҚС қандай ҳисобланади?

ШЖБПҲга мажбурий бадаллар Халқ банкига ўтказилади. Солиқ инспекцияси ШЖБПҲ суммаларини корхонанинг шахсий карточкасида ҳисобга олади. ДСИ билан ҳисоб-китобларни солиштириш чоғида бизга ШЖБПҲ бўйича пеня ҳисобланиб, сўндирилганлигини кўрдик. Саволлар туғилади: 1) Қандай қилиб ДСИда ШЖБПҲ бўйича пеня ҳосил бўлган бўлиши мумкин, агар биздан ҳатто Реестрни Халқ банкида тўлов топшириқномасисиз қабул қилишмаса ҳам? 2) Биз ШЖБПҲга бадаллар бўйича пеняни сўндириш учун маблағларни алоҳида тўламаганимиз боис, бу сумма қаердан келиб тушиши мумкин? 3) Қандай қилиб бухгалтерия ҳисобида ШЖБПҲ бўйича пеня суммасини акс эттириш мумкин? Ходимлар бўйичами?