Вазирлар Маҳкамасининг 20.05.2020 йилдаги 307-сонқарори билан кам таъминланган оилаларга ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида низомга (ВМнинг 15.02.2013 йилдаги 44-сон қарорига 1-илова) тегишли тузатишлар киритилди.
Ҳужжат Президентнинг «Коронавирус пандемияси даврида аҳоли, иқтисодиёт тармоқлари ва тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қувватлашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги Фармони (3.04.2020 йилдаги
ПФ-5978-сон) ижроси юзасидан қабул қилинган, унда оилаларнинг ижтимоий нафақа олишга муҳтожлигини баҳолаш тартиб-таомилларини соддалаштириш, шу жум-ладан қуйидагилар топширилган эди:
- ижтимоий нафақа олиш учун ариза билан бирга тақдим этиладиган ҳужжатларни камайтириш;
- алоҳида трансфертларни оиланинг жами даромад-ларидан чиқариб ташлаш.
Ҳукумат томонидан бунинг учун қуйидаги чоралар қабул қилинди:
биринчидан,унда фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари болали оилаларга нафақа, бола парвариши бўйича нафақа ва моддий ёрдам тайинлайдиган оиланинг ҳар бир аъзосининг ўртача ойлик жами даромади миқдори тузатилди. Энди у ўртача ойлик МҲЭКМнинг 52,7%идан кўп бўлмаслиги керак (мурожаат қилинган ойдан олдинги охирги 3 ой учун). Илгари – ўртача ойлик ЭКИҲнинг 1,5 каррасидан кўп эмас.
иккинчидан, энди болали оилаларга нафақа, бола парвариши бўйича нафақа ва моддий ёрдам олиш учун бир оила таркибига қуйидагилар киритилмайди:
- улар билан биргаликда яшайдиган болаларнинг боболари ва бувилари;
- болаларнинг ота-оналари (фарзандликка олувчилар) билан биргаликда хўжалик юритувчи бошқа шахслар;
учинчидан, ўртача ойлик жами даромад қийматини ҳисоблаб чиқишда ҳисобга олинадиган оиланинг жами даромадига, оила аъзолари томонидан олинган қуйидаги даромадлар киритилмайди:
- ногиронлиги бўйича нафақа;
- боқувчисини йўқотганлик пенсияси ва нафақаси (ҳар бир боқимандага);
- болаликдан ногирон бўлган 16 ёшдан катта шахс-ларга нафақа;
- 16 ёшгача бўлган ногирон болалар ва 18 ёшга тўлма-ган ОИВ инфекциясига чалинган шахсларга нафақа;
- Пенсия жамғармаси орқали бериладиган бола ту-ғилганлиги ҳамда дафн этиш маросими учун бир йўла тўланадиган нафақа;
- тўртинчидан,агар оиланинг меҳнатга лаёқатли ҳар бир аъзосининг ўртача ойлик даромадлари тўғрисида
тақдим этилган маълумотларда даромад суммаси кўрса-тилмаган бўлса ёки нормативдан паст кўрсатилган бўлса оиланинг ўртача ойлик жами даромадини ҳисоблаш қоида-ситузатилди. Энди ушбу норматив МҲЭКМнинг 87,9%ига тенг (илгари – 2,5 ЭКИҲ) ва даромадни нормативдан паст кўрсатган ёки даромади мавжудлиги тўғрисидаги маълумотларни хабар қилмаган ҳар бир оила аъзоси учун ҳисоб-китобда айнан у қабул қилинади.
Бундан ташқари, уларга ушбу қоида татбиқ этилмай-диган шахслар тоифаси рўйхати кенгайтирилди. Рўйхатга
қуйидагилар қўшилди:
- нафақа олувчилар - пенсия тайинлаш учун зарур бўлган иш стажига эга бўлмаган қариялар ва меҳнатга лаёқатсизлик юзасидан нафақа олувчи фуқаролар, бола-ликдан ногиронлиги мавжуд шахсларнинг оналари, бола-ликдан ногиронлиги мавжуд шахслар, ОИВ инфекциясига чалинган шахслар, шунингдек, I ёки II гуруҳ ногиронлиги мавжуд шахслар;
- ўзганинг парваришига муҳтож бўлган оила аъзосини парвариш қилаётганлар;
- туман (шаҳар) аҳоли бандликка кўмаклашиш мар-казига иш қидирувчи сифатида расмий мурожаат қилган
фуқаролар (илгари рўйхатда фақат ишсиз сифатида рўйхатга олинган фуқаролар мавжуд бўлган);
бешинчидан, МҲЭКМ жорий этилиши муносабати билан Оиланинг шахсий ёрдамчи (деҳқон) хўжалиги юритишдан оладиган норматив даромадини ҳисоблашметодикасиҳам тузатишлар киритилди;
олтинчидан, Ўзгалар парваришига муҳтож бўлган ёлғиз кексалар ва ногиронларни бепул таъминлаш учун
асосий озиқ-овқат маҳсулотлари ва гигиена товарлари-нинг рўйхатикенгайтирилди. Энди муҳтож бўлганларнинг
ушбу тоифаси бошқалар қатори, қуйидагиларни ҳам оладилар:
- бир марта ишлатиладиган стерил ниқоб;
- бир марта ишлатиладиган стерил қўлқоплар;
- суюқ ёки гель ҳолидаги антисептик;
- антибактериал совун.
Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида (lex.uz) эълон қилинган ва 21.05.2020 йилдан кучга кирди.
Ленара Хикматова.
