Агар киши фақат 2 йил ишлаган бўлса, ногиронлик бўйича пенсия белгилашда стаж қандай аниқланади?
– I ёки II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахснинг, шунинг вафот этган, ногиронлик бошланган ёки вафот этган вақтида бир ойдан кам иш стажига эга бўлган боқувчининг иш ҳақи ишланган кунлар учун иш ҳақи суммасини ишланган кунлар сонига бўлиш ва олинган натижани ушбу ойнинг иш кунлари сонига кўпайтириш йўли билан аниқланади (592-сон Низом 81-б.).
Вафот этган пенсионернинг қандай иш ҳақидан боқувчини йўқотганлик бўйича пенсия миқдори ҳисобланади?
– Вафот этган пенсионернинг оила аъзосига боқувчини йўқотганлик пенсияси миқдори вафот этган пенсионер (боқувчи)нинг пенсиясини ҳисоблаш учун қабул қилинган иш ҳақидан ҳисоблаб чиқилади.
Агар у ногиронлик пенсияси олувчи ҳисобланган ва пенсия тайинлангандан кейин меҳнат фаолиятини амалга оширган ҳолларда боқувчисини йўқотганлик пенсиясини тайинлашни сўраб мурожаат қилган вафот этган боқувчи оила аъзосининг хоҳишига кўра ногиронлик пенсияси тайинлангандан кейин эга бўлинган иш стажи ушбу пенсияни ҳисоблаб чиқишда ҳисобга олинади. Зарур иш стажи оила бошлиғининг вафот кунидаги ёшига қараб аниқланади.
Бунда кўрсатиб ўтилган иш стажи учун олинган иш ҳақи иш ҳақи таркибига киритилади, агар боқувчи ёшга доир пенсия олса ва пенсия тайинлангандан кейин ишни давом эттирса, пенсия тайинлангандан кейин иш стажи ва иш ҳақи ҳисобга олинмайди (592-сон Низом
88-б.).
Тўлиқ бўлмаган иш стажида пенсия қандай ҳисобланади?
– Тўлиқ бўлмаган иш стажи ҳолатида пенсия қуйидаги тарзда мавжуд стажга мутаносиб равишда ҳисоблаб чиқарилади: дастлаб тегишли тўлиқ пенсия аниқланади, ушбу пенсия талаб этиладиган иш стажи ойлари сонига бўлинади, олинган сумма амалдаги иш стажи ойлари сонига кўпайтирилади (592-сон Низом 118-б.).
Пенсияларнинг энг кам миқдори қанча?
– Пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун қуйидаги пенсияларнинг базавий миқдорлари белгиланади:
а) ёшга доир пенсия учун – пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун қабул қилинадиган ўртача ойлик иш ҳақининг 55%и, лекин ёшга доир энг кам пенсиянинг 100%идан кам эмас;
б) I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларга ногиронлик пенсиялари учун – ўртача ойлик иш ҳақининг 55%и, лекин ёшга доир энг кам пенсиянинг 100%идан кам эмас;
в) оиланинг ҳар бир меҳнатга лаёқатсиз аъзосига боқувчисини йўқотганлик пенсияси учун пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун қабул қилинадиган ўртача ойлик иш ҳақининг 30%и миқдорида, лекин қонун ҳужжатларида белгиланган миқдордан кам
эмас;
г) ота-онасининг иккаласини ҳам йўқотган болалар (чин етимлар) ёки вафот этган ёлғиз онанинг болаларига боқувчисини йўқотганлик пенсияси учун ҳар бир болага –
пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун қабул қилинадиган ўртача ойлик иш ҳақининг 30%и, лекин ёшга доир энг кам пенсиянинг 100%идан кам эмас.
Пенсия миқдори расман белгиланган минимал истеъмол харажатларидан кам бўлиши мумкин эмас.
Маълумот учун!
Пенсиянинг бир туридан бошқа турига ЎТКАЗИШДА тайинланган пенсия ТЎЛОВИ тўхтатиб турилади ва бошқа турдаги пенсия ТАЙИНЛАНАДИ.