Жамиятда иккита – асосий ва ёрдамчи («хужжатлар учун») муҳр мавжуд. МЧЖ муҳрдан фойдаланиши ҳужжатлар билан бекор қилинган бўлса-да, амалиёт бунинг аксини кўрсатмоқда.
Қандай ҳужжатларга асосий ва ёрдамчи муҳрлар қўйилади ҳамда Низом (АВ томонидан 27.10.2001 йилда 1077-сон билан рўйхатдан ўтказилган) бекор қилинган ҳолатда қайси ҳужжатларга амал қилинади?
– 2018 йил 1 июндан бошлаб тадбиркорлик фаолияти соҳасида бир қатор лицензияланадиган фаолият турлари ва рухсат бериш тартиб-таомиллари бекор қилинган (Рўйхат, 11.04.2018 йилдаги ПФ-5409-сон Фармонга 1-илова). Ушбу рўйхатга, бошқалар қаторида, муҳр ва штампларни тайёрлашга рухсатнома, шунингдек муҳр ва штампларни (Ўзбекистон Давлат герби тасвири туширилган муҳрлар бундан мустасно) бекор қилиш тўғрисидаги квитанция ҳам киритилди. Муҳр ва штампларни тайёрлаш, сақлаш ва фойдаланиш тартиби тўғрисидаги низом ҳам ўз кучини йўқотган (АВ томонидан 27.10.2001 йилда 1077-сон билан рўйхатдан ўтказилган).
Бундан ташқари, барча ҳужжатлар шакллари ва бланкаларида муҳр қўйилишига оид талаб чиқариб ташланди (5.02.2019 йилдаги ПҚ-4160-сон Қарорнинг 3-банди).
Буни эътиборга олиб, кўпгина НҲҲга тегишли қўшимчалар киритилган. Бугунги кунда муҳрлардан фойдаланишни тартибга солувчи ягона НҲҲ мавжуд эмас. Хўжалик юритувчи субъектнинг муҳр қачон ва қандай ҳужжатларга қўйилиши лозимлиги ҳар бир НҲҲда алоҳида кўрсатилган. Улар давлат ташкилоти бўлмаган тадбиркорлик субъектига тааллуқли бўлганда, «муҳр мавжуд бўлганда» деган жумла келтирилади.
Ёрдамчи штамплар ва муҳрлардан фойдаланилиши юридик шахснинг локал ҳужжатлари билан тартибга солинади.
Шу тариқа, давлат томонидан тадбиркорлик субъектларига муҳрдан фойдаланиш борасида мустақил танлаш ҳуқуқи берилди.
Нурали Нурмуҳамедов,
«Norma» МЧЖ эксперти.
