Солиқ қўмитаси Солиқ кодексининг 223-моддасига мувофиқ назорат-касса техникаси чекларида нотўғри МХИК акс эттириш реализация қилинган товарлар ва хизматлар қийматининг 1% миқдорида жарима солишга сабаб бўлиши ҳақида огоҳлантириш юборди. Хатда МХИК билан бирга уларга мустаҳкамлаб қўйилган ўлчов бирликларидан ҳам тўғри фойдаланиш зарурлигига эътибор қаратилган.
Вазиятни онлайн-НКТга техник хизмат кўрсатиш бўйича эскперт, «RIG» МЧЖ директори Рустам Ёқубов изоҳлади:
– МХИК ва электрон ҳисобварақ-фактура ҳамда онлайн-НКТ тизимларидаги ўлчов бирликлари – бу ўзаро боғлиқ бўлган иккита қиймат бўлиб, уларнинг мақсади товарларнинг эҳтимолий ёзувлари ва уларнинг ўлчов бирликларини кейинчалик товарлар ва хизматларнинг ҳаракати ва реализация қилиниши тўғрисидаги маълумотларни, шунингдек солиқ маъмуриятини таҳлил қилиш ҳамда қайта ишлаш мақсадида ахборот технологиялари учун тушунарли тилдa бирлаштириш.
Ҳар бир МХИКка ўлчов бирликлари боғланган бўлиб, улар мазкур МХИК билан қўлланишга тавсия қилинган. Ушбу ўлчов бирликлари Классификатордан ва tasnif.soliq.uz сайтида ҳам очиқ бўлган ўлчов ўлчовларининг тузилишидан танланган. Классификатор ўлчов бирликлари Классификатори ва ЕОИИ ҳисоби асосида ишлаб чиқилган.
Солиқ тўловчи ушбу ўлчов бирликлари билан чекланмайди: махсус функционал ёрдамида у ўзи учун исталган қулай қадоқни яратиши мумкин.
Барчамиз чекларда дона, кг, метр ва ҳ.к. каби ўлчов бирликларини кўришга одатланганмиз. Улар одамларга тушунарли, аммо компьютерларга тушунарли эмас. Ушбу маълумотни ахборот технологиялари учун тушунарли қилиш учун ҳар бир ўлчов бирлигига рақамлар бирикмаси кўринишида тақдим қилинган қадоқ коди берилади.
Эътибор беринг: солиқчиларнинг хатида tasnif.soliq.uz сайтига мос келадиган МХИК ва ўлчов бирликларидан фойдаланишга эътибор қаратилган. Онлайн-НКТ дастурининг сўнгги версияси солиқ органлари ахборот тизимларининг барча техник талабларига жавоб берадиган тўғри ёзувларни амалга оширишга имкон беради.
Амалиётда турли сабабларга кўра баъзи солиқ тўловчилар эскирган онлайн-НКТ дастуридан фойдаланадилар. Солиқ органларининг хатида кўрсатилган хатолар шу сабаб юзага келади. Солиқчилар ушбу хатоларни тузатишни ва келгусида уларга йўл қўймасликни сўрашади. Ўз навбатида тадбиркор хизмат кўрсатиш марказига мурожаат қилиши ва ўзининг онлайн-НКТ дастурий таъминот версиясини янгилаши керак.
Биз, онлайн-НКТга техник хизмат кўрсатиш соҳасидаги мутахассислар, «Yangi texnologiyalar» илмий-тадқиқот марказида МХИК ва ўлчов бирликларида қайси давр учун хатоларни тузатиш кераклигини аниқлаштирдик. Солиқчиларни ҳозирда 2024 йил февраль ойи, яъни жорий ҳисобот даври учун чеклар ва кейинги чеклар қизиқтиради. Бу 2024 йил январь ва ундан аввалги давр учун чекларга тузатиш киритиш имкониятини тақдим қилиш учун солиқ органларига мурожаат қилиш шарт эмаслигини англатади.
Онлайн-НКТ чекларига тузатиш киритиш тартиби
Чекларга чекларга тузатиш киритиш учун очиқ функционал ёрдамида тузатиш киритиш мумкин.
Бундан ташқари, my3.soliq.uz сайтида «Онлайн-НКТ бўйича маълумот» интерактив хизмат функционали такомиллаштирилди. У тузатиш киритилиши керак бўлган барча чекларни автоматик равишда аниқлаш имконини беради:
● my3.soliq.uz сайтидаги шахсий кабинетга киринг;
● «Юридик шахсларнинг онлайн назорат-касса техникаси ҳақида маълумот» интерактив хизматини танланг;
● очиладиган ҳаволадан «Чеклар ҳақида маълумот» сатрида «Нотўғри МХИК ва ўлчов бирликлари билан чеклар»ни танланг;
● қидирув шартини тўлдиринг – чеклари қидирилаётган онлайн-НКТни кўрсатинг; сотиш чеклари; чеклар қидирилаётган давр (2024 йил февраль) ва агар билсангиз, чекнинг рақами;
● сизга керак бўлган иловани танланг «нотўғри МХИК билан чеклар» ёки «нотўғри ўлчов бирликлари билан чеклар».
Тузатиш киритилиши керак бўлган чеклар экраннинг пастки қисмида кўрсатилади. Хатолар уларнинг ҳар бири бўйича алоҳида-алоҳида тузатилиши керак.
Маълумотларни тузатиш жараёнида бошқа мажбурий реквизитларни акс эттиришнинг аниқлигига эътибор беришни ва зарурат бўлганда ушбу маълумотларни тузатишни тавсия қиламан.
Келгусида МХИК ва ўлчов бирликлари билан хатоларни қандай бартараф этиш мумкин
Келгусида хатоларнинг олдини олиш учун онлайн-НКТ хотирасига киритилган ассортиментингиз ҳақидаги маълумотлар базасини созлашингиз керак. Бу ҳақда сизнинг НКТнинг техник хусусиятларини ҳисобга олган хизмат кўрсатиш марказида маслаҳат олишингиз мумкин.
Агар сизнинг НКТда буни амалга ошириш техник жиҳатдан имконсиз эканлиги аниқланса, онлайн-НКТни замонавийроқ моделга алмаштириш масаласини ҳал қилинг.