Президентнинг «Қишлоқ жойларда уй-жой қурилиши кўламини кенгайтиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарори (3.08.2009 йилдаги ПҚ-1167-сон) 9-бандида ҳамда Тасдиқланган намунавий лойиҳалар бўйича якка тартибдаги уй-жой қурилиши учун «Қишлоқ қурилиш банк» акциядорлик тижорат банки томонидан имтиёзли ипотека кредити бериш тартиби тўғрисидаги низомда (ВМнинг 25.05.2009 йилдаги 148-сон қарори) назарда тутилган ёш оилаларга нисбатан қўлланадиган ЖШДС бўйича имтиёз бошқа жисмоний шахсларга ҳам татбиқ этиладими?
М.Мураев,
АЖ бухгалтери.
– Ҳа, татбиқ этилади.
Президентнинг 3.08.2009 йилдаги ПҚ-1167-сон қарори 9-банди билан Президентининг 18.05.2007 йилдаги ПФ-3878-сон Фармонининг 4-бандида ёш оила аъзолари учун назарда тутилган ЖШДС бўйича имтиёзнинг амал қилиши қишлоқ жойларда «Қишлоқ қурилиш банк» АТБ, Ўзбекистон Республикаси Ташқи иқтисодий фаолият миллий банки ва «Ипотека банк» АТИБ кредитлари ҳисобидан намунавий лойиҳалар бўйича якка тартибда иморат қурувчиларга, шунингдек мазкур кредитлар бўйича қарз олувчи шериклар ҳисобланувчи уларнинг оила аъзоларига нисбатан татбиқ этилган.
Яъни ёш оила аъзоларидан ташқари ЖШДС бўйича имтиёздан қуйидагилар фойдаланиши мумкин:
● қишлоқ жойда яшайдиган, қишлоқда уй-жой қурилиши учун ипотека кредити оладиган ва олинган суммани кредит шартномасида белгиланган шартларда қайтариш мажбуриятини қабул қиладиган 18 ёшга тўлган Ўзбекистон фуқароси;
● биргаликда қарз олувчилар – қарз олувчининг ипотека кредити ва кредит бўйича фоизларнинг ҳар ойдаги тўловларида қатнашадиган, шунингдек ипотека кредити юзасидан биргаликда жавоб берадиган эри (хотини), қарз олувчининг ота-онаси, фарзандлари (ВМнинг 25.05.2009 йилдаги 148-сон қарори билан тасдиқланган Низом).
Жисмоний шахсларнинг солиқ солинадиган ҳамда ипотека кредитларини ҳамда улар бўйича ҳисобланган фоизларни қоплаш учун йўналтириладиган иш ҳақи ва бошқа даромадлари суммалари солиқ солинадиган даромадга киритилмайди (Солиқ кодексининг 179-моддаси 30-банди).
Шунингдек қишлоқ жойларда намунавий лойиҳалар бўйича якка тартибда уй-жой қуриш учун кредитлар бериш қонун ҳужжатларига мувофиқ зиммасига юклатилган банклар томонидан ушбу мақсадлар учун бериладиган ипотека кредити бўйича бошланғич бадал сифатида қурувчи шахс томонидан иш берувчи корхонадан олинган маблағларга жисмоний шахсларнинг даромади сифатида қаралмайди.
Ушбу уй-жой олинган (мулкка бўлган ҳуқуқлар давлат рўйхатидан ўтказилган) санадан эътиборан 5 йил ичида сотилса, ушбу даромадларга умумбелгиланган тартибда ЖШДС солинади (Солиқ кодексининг 171-моддаси 2-қисми 14-банди).
Наталья ГРИШУТИНА,
«Norma Online» эксперти.
