Мен МЧЖ директориман. Биз баъзи жамият иштирокчиларининг қўшимча ҳиссалари ҳисобига устав капиталини кўпайтиришни режалаштиряпмиз. Бироқ МЧЖ иштирокчиларидан бири чиқиб кетганидан кейин жамиятда чиқиб кетган иштирокчининг илгари олинган 5 фоизлик улуши қолди. Жамият бундай вазиятда устав капиталини кўпайтиришга ҳақлими?
— Жамият устав капиталини кўпайтириш тўғрисида қарор қабул қилишга ҳақли. Мазкур хулоса “Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида”ги Қонун (6.12.2001 йилдаги 310-II-сон, бундан кейин — МЧЖ тўғрисидаги Қонун) 18-моддасининг иккинчи қисми билан тасдиқланади. Мазкур меъёрга кўра жамият иштирокчиларининг умумий йиғилиши жамиятнинг устав капиталини кўпайтириш тўғрисида қарор қабул қилиши мумкин.
Қарор бир овоздан қабул қилинади ва жамият иштирокчиларининг қўшимча ҳиссаларни киритиш тўғрисидаги аризаларига асосланади. Жамиятга қарашли улушлар умумий йиғилишда овоз бериш натижаларини аниқлашда ҳисобга олинмайди (МЧЖ тўғрисидаги Қонун 23-моддасининг биринчи қисми).
Бироқ шуни ҳисобга олиш лозимки, капитални кўпайтиришга у тўлиқ тўланганидан кейингина йўл қўйилади (МЧЖ тўғрисидаги Қонун 16-моддасининг биринчи қисми). Шу тариқа, жамиятда 5%лик улуш мавжуд бўлса, кўпайтириш таомилининг ўзи мумкин бўлмайди.
Шу сабабли жамият аввал МЧЖ тўғрисидаги Қонуннинг 23-моддасига мувофиқ жамиятга тегишли бўлган улушни тақсимлаши керак. Улуш жамият иштирокчилари умумий йиғилишининг қарорига биноан жамиятнинг барча иштирокчилари ўртасида уларнинг жамият устав фондидаги (устав капиталидаги) улушларига мутаносиб равишда тақсимланиши ёхуд жамиятнинг барча ёки айрим иштирокчиларига ва (ёки), агар бу жамиятнинг уставида тақиқланган бўлмаса, учинчи шахсларга сотилиши ҳамда тўлиқ тўланиши керак. Фақат шундан кейин капитални кўпайтириш тўғрисида қарор қабул қилиниши нафақат оқилона бўлади, балки уни бажарса ҳам бўлади.
