Одатда сиз, газетхонларга мен ҳикоя қилиб берадиган воқеалар содир бўлганидан кейин кўп вақт ўтган бўлади. Қуйида сўз юритилаётган воқеа чоғроқ шаҳарчалардан бирида рўй берган.
Кузнинг охирги якшанбаси, ноябрь ойининг рутубатли кунида қўшни шаҳарда яшайдиган ўғилларини кўриб келиш учун эр-хотин – икковлон эски «Жигули» турадиган гаражга қараб йўл олишди. Ўша кезлари гараж улар учун автомашина сақланадиган жойгина эмас, балки қишга ғамлаб қўйилган нарсалар сақланадиган омбор вазифасини ҳам ўтарди. Дала ҳовлидаги ишлар бу пайтга келиб батамом якун топган, ҳосил йиғиб-териб олиниб, сақлаш учун яхшилаб жойлаб қўйилган ҳам эди. Мева ва сабзавотлар консерваланиб, уч литрли баллонлар, шунингдек шиша банкаларга жойланган эди. Невараларини кўриб келиш учун отланган гараж соҳиблари бир йўла ана шу неъматлардан олиб боришмоқчи эди.
Шаҳарчани эслатадиган турнақатор гаражлар уларнинг уйларидан ярим километрча нарида эди. Улар тез-тез юриб, пишиқ ғиштдан қурилган гараж ёнига келишди. Ўша кезлари дала ҳовли ва гаражларда катта-кичик ўғрилар оралаб қолди деган гаплар юргани учун ҳам қулф ва зулфинларни синчковлик билан текшириб кўришди – ҳаммаси жойида. Тўртта қулфдан охиргисини ечиб олиб, эшикларни ланг очгач, гараж соҳиблари ҳайратдан қотиб қолдилар: гаражнинг орқа девори ва у билан биргаликда эса эр-хотиннинг узоғини яқин қилиб, кундалик ишларга яраб турган автомобиль ғойиб бўлган эди. Гараждаги ертўланинг қопқоғи ҳам очиқ эди. Эр-хотин унга шундоққина кўз ташлаб, картошка, пиёз, сабзи солинган қоплар, қишга мўлжалланган бошқа сабзавотлар йўқлигини кўришди. Қишга ғамлаб қўйилган тузламалар, ҳатто тузланган карам солинган катта кастрюлка ҳам йўқ эди. Қиш қиличини яланғочлаб келаётган бир паллада ғамлаб қўйган ҳамма нарсасидан мосуво бўлган аёл юрагини чангаллаганича ерга ўтириб қолди.
Яхшиямки, якшанба куни бўлгани учун қўшни гаражларда одамлар куйманиб юрарди. Улар муштипар аёлни машинага ўтказиб касалхонага элтиб қўйишди. Аёл инфарктга учраган экан – ғамхўр қўшнилар бўлмаганида оқибати ёмон тугаши мумкин эди. Орадан чамаси икки соатлар ўтгач, жонлантириш бўлимида осма дори билан муолажа олаётган хотинини қолдириб, эр гаражга қайтди. Қўни-қўшнилар ёрдамида гаражнинг орқа деворини уришга тушди. Тўғри, энди гаражда сақлайдиган нарса йўқ. Аммо гараж соҳиби бу кўргуликлардан эси оғиб қолмаслик учун ҳам бирон нарса билан банд бўлиш мақсадида деворни тиклашга киришган эди. Бу воқеа бутун шаҳарчага овоза бўлди. Уй, дала ҳовли ва гараж бўйича қўшнилар жабрдийда оилага ёрдам қўлини чўздилар. Кимлардир уч-тўрт кило картошка ёки пиёз, кимлардир тузлама ёки мураббо солинган банка – топганини кўтариб олиб келаверди.
Ўғирланган автомобилни излаётган милиция бир неча кундан кейин автомобилни топди. Аммо унга қараб бўлмасди – бир ҳолатда эди. Афтидан, жиноятчилар бошқарувнинг уддасидан чиқа олмаган-у, машина катта тезликда ўнг ёни билан йўл чеккасидаги дарахтга бориб урилган. Машина ичида қон доғлари топилди (ўнг тарафда ўтирган йўловчи ҳалокат вақтида жароҳат олган бўлса керак). Шунингдек, кўплаб бармоқ излари аниқланди. Бармоқ излари картотека бўйича идентификация қилинганида илгари улар ўғрилик қилгани, гиёҳвандлик моддаларини тарқатганлиги учун судланган икки кишига тегишли эканлиги маълум бўлди. Машина салонида бошқа одамнинг ҳам қўл излари бор эди. Жиноятчилар камида уч киши бўлган шекилли.
Керакли барча тергов ҳаракатлари ўтказилганидан кейин машинани эгасига қайтариб беришди. У чуқур ҳўрсиниб олгач, «жийрон»ини таъмирлашга киришди. Бу орада хотини ҳам анча ўзига келиб тузалиб қолди.
Ҳадемай, илгари судланган икки нафар гиёҳванд жиноятчи қўлга тушди. Гиёҳвандлик моддаларини тарқатувчилардан бири билан учрашув чоғида, бозорнинг ўзида уларни қўлга олишди. Уларнинг ёрдамида жиноятнинг учинчи иштирокчиси ҳам ушланди.
Таассуфки, гараж ертўласидан ўғирланган нарсаларни қайтаришнинг иложи бўлмади. Жиноятчилар картошка, пиёз ва сабзини бозорда кўтарасига сотиб юборган эканлар. Қилинган консерваларнинг аксариятини ҳам бозорда пуллашган. Тамадди, таббосди учун ўзларига бир нечта банка олиб қолишган экан, холос. Ҳар учала жиноятчининг оиласи нотинч, ота-оналари ичкиликка берилган кимсалар эканлиги учун ҳам етказилган зарарнинг ўрнини пул билан қоплаш муаммолигича қолаверди.
Уларнинг айбдорлигини исботловчи далиллар керагидан ҳам кўп эди. Ҳар учаласининг автомобиль салонидаги бармоқ излари, шунингдек қон доғлари шулар жумласидандир. Автомобиль дарахтга бориб урилганда пешонаси ёрилган жиноятчининг қони машина салонидаги қон доғи гуруҳи билан бир эди.
Жиноят олдиндан тил бириктириб содир этилганлиги, қолаверса, жиноятчилардан иккитаси илгари судланганлиги боис уларга каттароқ жазо муддати берилди.
Ольга МАРШАНСКАЯ,
Адлия вазирлиги ҳузуридаги Республика суд экспертизаси
марказининг давлат суд эксперти.
