Ташкилотимиз суғурта фаолияти билан шуғулланади ҳамда «Суғурта фаолияти тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ суғурта бозорининг профессионал иштирокчиси ҳисобланади. Корхонамизнинг молиявий фаолияти бўйича ўтказилган солиқ маслаҳати давомида солиқ маслаҳатчиси билан бир масалада баҳс юзага келиб қолди.
Гап шундаки, бизнинг ташкилот суғурта қилдирувчиларга тўланган суғурта қопламаларини қайта суғурта қилиш шартномасига мувофиқ даромадларга эга бўлиб, ушбу даромадлардан фойда солиғи тўлашимиз керакми ёки йўқми?
Абдураҳмон Яхшибоев,
суғурта ташкилоти бош бухгалтер ўринбосари.
– Маълумки, Суғурталовчиларнинг молиявий ҳисобот шаклларини тўлдириш бўйича қоидаларга (молия вазирининг АВ томонидан 20.04.2009 йилда 1945-сон билан рўйхатдан ўтказилган буйруғи билан тасдиқланган) мувофиқ, «Молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот»да «Қайта суғурта бўйича зарарлар улушининг қопланиши бўйича даромадлар» моддаси (030-сатр) бўйича 9070-ҳисобварақ «Қайта суғурта қилиш ва ретроцессияга берилган таваккалчиликлар бўйича зарарлар улушининг қопланиши бўйича даромадлар»да ҳисобга олинадиган, суғурта қилдирувчиларга тўланган суғурта қопламаларини қайта суғурта қилиш шартномасига мувофиқ қоплаш бўйича қайта суғурталовчидан олинган суғурталовчининг даромадлари кўрсатилади.
Солиқ кодексининг 150-моддасига мувофиқ, суғурта ташкилотларининг хизматларни реализация қилишдан олинадиган даромадларига қуйидагилар киради:
1) суғурта қилиш, биргаликда суғурта қилиш ва қайта суғурта қилиш шартномалари бўйича суғурта мукофотлари (бадаллари). Бунда биргаликда суғурта қилиш шартномалари бўйича суғурта мукофотлари (бадаллари) суғурталовчининг (биргаликда суғурта қилувчининг) даромадлари таркибига фақат унинг биргаликда суғурта қилиш шартномасида белгиланган суғурта мукофотидаги улуши миқдорида қўшилади;
2) аввалги ҳисобот даврларида шакллантирилган суғуртавий техник захираларни камайтиришнинг (қайтаришнинг) қайта суғурта қилувчиларнинг суғурта захираларидаги улуши ўзгариши ҳисобга олинган ҳолдаги суммалари;
3) суғурта қилиш, биргаликда суғурта қилиш ва қайта суғурта қилиш шартномалари бўйича пул мукофоти, шунингдек қайта суғурта қилиш шартномалари бўйича тантьемалар (фойдадан олинадиган ҳақ);
4) қайта суғурта қилишга ўтказилган таваккалчилик бўйича суғурта тўловлари улушининг ўрнини қайта суғурта қилувчилар томонидан қоплаш суммалари;
5) қайта суғурта қилиш шартномалари бўйича мукофотлар депосига ҳисобланган фоизлар суммалари;
6) суғурта қилдирувчининг (наф олувчининг) етказилган зарар учун жавобгар шахсларга нисбатан талаб қилиш ҳуқуқини реализация қилишдан олинадиган, қонун ҳужжатларига мувофиқ суғурталовчига ўтган даромадлари;
8) суғурта агенти, брокер, воситачи хизматларини кўрсатганлик учун мукофот;
9) суғурта бозорининг профессионал иштирокчиларига хизматлар кўрсатганлик учун суғурталовчи томонидан олинган пул мукофоти;
10) суғурта хизматлари кўрсатишдан ва қўшимча суғурта фаолиятидан олинган бошқа даромадлар.
Демак, сизнинг ҳолатда суғурта қилдирувчиларга тўланган суғурта қопламаларини қайта суғурта қилиш шартномасига мувофиқ қоплаш бўйича қайта суғурталовчидан олинган даромадларингиз фойда солиғини ҳисоблашда солиқ солиш базасига киритилади.